Nấm đông cô tươi, còn được gọi là nấm hương, có tên khoa học là Lentinula edodes. Đây là một loại nấm ăn được phổ biến, có nguồn gốc từ Đông Á, được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực và y học cổ truyền. Nấm đông cô có mùi thơm đặc trưng và giàu dinh dưỡng, chứa nhiều protein, chất xơ, vitamin (B2, D) và các hợp chất có lợi cho sức khỏe.

Nhà hàng Song Châu Đà Lạt chia sẻ một vài món ăn ngon từ loại nấm này.
Nấm đông cô tươi Đà Lạt rất đa dạng trong ẩm thực và có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Dưới đây là một số gợi ý món ngon từ nấm:
1. Canh và súp
- Canh gà nấm đông cô: Nấm kết hợp với thịt gà và rau củ, tạo nên món canh ngọt tự nhiên và bổ dưỡng.
- Súp nấm đông cô: Nấu cùng nước dùng xương, cà rốt, ngô non, và các loại nấm khác.
2. Xào và áp chảo
- Nấm đông cô xào rau củ: Xào cùng bông cải xanh, cà rốt, đậu que hoặc măng tây.
- Nấm đông cô xào thịt bò hoặc gà: Tăng hương vị với tỏi, hành và gia vị.
- Nấm đông cô xào chay: Kết hợp với đậu hũ, mỳ căn, và các loại nấm khác.
3. Hấp
- Nấm đông cô nhồi thịt hấp: Nhồi hỗn hợp thịt heo băm, tôm, hoặc đậu phụ vào nấm và hấp chín.
- Nấm đông cô hấp nước tương: Tẩm gia vị nước tương, gừng, và dầu mè trước khi hấp.
4. Nướng
- Nấm đông cô nướng phô mai: Phủ phô mai mozzarella và nướng đến khi vàng giòn.
- Nấm đông cô nướng sốt teriyaki: Tẩm sốt teriyaki trước khi nướng, rất đậm đà và thơm ngon.
5. Kho và hầm
- Nấm đông cô kho nước tương: Nấu cùng nước tương, tiêu và đường tạo vị mặn ngọt.
- Nấm đông cô hầm thảo mộc: Hầm cùng táo tàu, kỳ tử, và gừng, thường dùng trong món chay hoặc bổ dưỡng.
6. Món ăn kèm
- Salad nấm đông cô: Trộn nấm xào hoặc hấp với xà lách, dưa leo, cà chua và sốt mè rang.
- Nấm đông cô chua ngọt: Chiên giòn và tẩm sốt chua ngọt hấp dẫn.
Cách trồng Nấm đông cô hiện nay
Nấm đông cô (Lentinula edodes) được trồng phổ biến trên thân gỗ hoặc giá thể, tùy thuộc vào điều kiện và quy mô sản xuất. Dưới đây là các phương pháp chính để trồng nấm đông cô:
1. Trồng trên thân gỗ
Đây là cách truyền thống và phổ biến ở các vùng có sẵn nguồn gỗ.
Nguyên liệu:
- Thân cây gỗ cứng như mít, nhãn, dẻ, hoặc sồi.
- Meo nấm (giống nấm đông cô).
Cách làm:
- Chuẩn bị thân gỗ:
- Chọn thân gỗ khỏe, không bị mục.
- Cắt thành khúc dài khoảng 1-1,2 mét và đường kính 10-15 cm.
- Khoan lỗ trên thân gỗ (đường kính khoảng 1 cm, sâu 2-3 cm) cách nhau 15-20 cm.
- Cấy giống:
- Đưa meo nấm vào lỗ khoan, sau đó dùng sáp hoặc đất sét trám kín.
- Ủ gỗ:
- Xếp các thân gỗ trong môi trường ẩm mát, có mái che để tránh ánh nắng trực tiếp.
- Thời gian ủ từ 4-8 tháng, đến khi sợi nấm lan kín bề mặt gỗ.
- Chăm sóc và thu hoạch:
- Duy trì độ ẩm bằng cách tưới nước hoặc phun sương thường xuyên.
- Sau khoảng 6-12 tháng, nấm bắt đầu mọc và có thể thu hoạch.
2. Trồng trên giá thể (mùn cưa)
Phương pháp này phù hợp cho sản xuất quy mô lớn hoặc nơi không có gỗ tự nhiên.
Nguyên liệu:
- Mùn cưa gỗ cứng (không chứa nhựa hoặc hóa chất).
- Cám gạo, bột ngô, vôi, và nước.
- Túi nilon chuyên dụng.
- Meo nấm đông cô.
Cách làm:
- Chuẩn bị giá thể:
- Trộn mùn cưa với cám gạo, bột ngô, và vôi theo tỷ lệ (80% mùn cưa, 18% cám, 2% vôi).
- Tưới nước vào hỗn hợp đến khi đạt độ ẩm 65-70%.
- Đóng túi và hấp khử trùng:
- Đóng hỗn hợp vào túi nilon, nén chặt, tạo lỗ thoát khí ở giữa túi.
- Hấp khử trùng ở 100°C trong 8-10 giờ.
- Cấy giống:
- Sau khi túi nguội, đưa meo nấm vào và trám kín lỗ bằng bông.
- Ươm giống:
- Đặt các túi trong phòng tối, thoáng khí và nhiệt độ 22-28°C.
- Sau 2-3 tháng, sợi nấm phát triển đầy túi.
- Kích thích mọc nấm:
- Chuyển túi ra nơi có ánh sáng nhẹ, độ ẩm cao, và nhiệt độ 18-22°C.
- Rạch túi để nấm mọc ra ngoài.
- Thu hoạch:
- Sau 1-2 tuần, nấm phát triển hoàn chỉnh và có thể thu hoạch.
- Nấm có thể mọc nhiều đợt, mỗi đợt cách nhau 2-3 tuần.
Lưu ý quan trọng khi trồng nấm đông cô:
- Nhiệt độ: 22-28°C (giai đoạn ủ sợi), 16-22°C (giai đoạn ra nấm).
- Độ ẩm: 85-95% cho môi trường trồng.
- Ánh sáng: Ánh sáng nhẹ hoặc khuếch tán, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Phòng bệnh: Kiểm tra thường xuyên để phát hiện và loại bỏ túi bị nhiễm nấm mốc hoặc vi khuẩn.
Phương pháp này phù hợp với người trồng ở mọi quy mô, từ hộ gia đình đến sản xuất thương mại.
Nhà hàng Song Châu Đà Lạt, một thành viên của Song Châu Group.
Rất hân hạnh được phục vụ.